Σεπτέμβρης: Για να φτάνω στην πηγή και νερό να πίνω.
Σεπτέμβρης: Για να φτάνω στην πηγή και νερό να πίνω.
Σεπτέμβρης.
Ένας μήνας που ακολουθεί τις διακοπές μας. Ένας μήνας μετά την χαλάρωση, μετά την εκτόνωση, μετά την μεγάλη ανάσα και τη μεγάλη ή μικρή ανάπαυλα. Που ακόμη η θάλασσα κυματίζει μέσα μας και τα δέντρα γλυκά μας κάνουν ίσκιο. Ένας μήνας της βροχής, της κάθαρσης. Ένας μήνας που αρχίζουν τα σχολεία. Και είναι σαν να έχουμε προγραμματιστεί κάπως έτσι από μικροί, να τον συνδέουμε με την έναρξη πολλών και στην ενήλικη ζωή μας. Πανεπιστήμιο, γυμναστήριο, σχέδια για το επόμενο ταξίδι, έναρξη ψυχοθεραπείας, δίαιτα, κάποιο χόμπι από καιρό ξεχασμένο, νέοι φίλοι, νέα όνειρα, παλιά όνειρα που ξαναζωντανεύουν, μια σχέση, ένας χωρισμός, μια αλλαγή δουλειάς, μια μετακόμιση, μια αλλαγή πλεύσης. Το καράβι της δημιουργικότητάς μας ξαναρίχνεται στο πέλαγο ξεκούραστο, φροντισμένο, γεμάτο χαρά και προσμονή. Διψασμένοι για πολλά που επιθυμούμε, για όσα μας ξεδιψούν, για όσα μας χορταίνουν, για όσα μας γεμίζουν. Διψασμένοι για το τώρα και το αύριο. Και η πηγή είναι εκεί και μας περιμένει.
Με όση ορμή λοιπόν και να ξεκινούν κάποια σχέδια και κάποια όνειρά μας, σε όποια εποχή του χρόνου, σε όποια φάση ζωής ή ηλικία, χρειάζεται η προσπάθειά μας να αποτελείται από κάποια συστατικά και να διακρίνεται από κάποιες εσωτερικές ποιότητες. Αυτό είναι απαραίτητο, αν θέλουμε πράγματι να διαμορφώσουμε, να δημιουργήσουμε εκ του μηδενός μια δική μας διαδρομή προς το όνειρό μας και όχι κάτι προκάτ και φτιαχτό, που πάλι θα στερείται προσωπικής ματιάς και δημιουργικότητας. Όπως ακριβώς για να χτίσεις ένα σπίτι, θα πρέπει να έχεις καταλήξει ποιες είναι οι ανάγκες και οι δυνατότητές σου, να έχεις βρει το μέρος, έναν καλό αρχιτέκτονα, να έχεις προμηθευτεί τα υλικά και πολλά άλλα, έτσι και κάθε είδους δημιουργία περνά από φάσεις και στάδια. Βήμα – βήμα. Γιατί κάθε τι που επιθυμούμε, μπορεί να αποτελέσει ένα δημιούργημα, ένα δικό μας προσωπικό οικοδόμημα, είτε πρόκειται για ένα μικρό, καθημερινό χόμπι είτε για ένα μακρόπνοο πλάνο και μια βαθιά ανάγκη αλλαγής τόπου, εργασίας, σχέσης, εμφάνισης, υπαρξιακής στάσης ζωής.
Ποια είναι λοιπόν τα συστατικά μιας τέτοιας προσπάθειας;
Πρώτα από όλα χρειάζεται μια πρώτη σπίθα. Με το που θα τη νιώσουμε, πρέπει να της δώσουμε σημασία, να την κρατήσουμε αναμμένη και κυρίως να μην την υποτιμήσουμε. Πάντα υπάρχει μια μικρή σπίθα. Μην κρίνετε για ποιο πράγμα αυτή ανάβει. Δεν πειράζει αν δεν είναι για ένα μεταπτυχιακό, για ένα σεμινάριο ή για ενασχόληση με τα κοινά και το δήμο σας. Αν αυτό που σας φτιάχνει το κέφι είναι να μάθετε να ράβετε, να μάθετε ιαπωνικά μόνο και μόνο γιατί σας αρέσουν και ας μη σας χρησιμεύσουν πουθενά, να μαζεύετε μπλε βαζάκια, να παίζετε με τις φίλες σας επιτραπέζια ή να φτιάχνετε σπιτικές μαρμελάδες είναι υπεραρκετό. Μας έχουν πείσει ότι υπάρχουν σοβαρές και όχι τόσο σοβαρές επιθυμίες και δραστηριότητες. Τίποτα δεν είναι πιο σοβαρό από αυτό που λαχταρά η καρδιά σας. Δώστε λοιπόν σημασία στα ‘ασήμαντα’ και στο κέφι σας χωρίς ενοχή και κριτική. Και ακολουθείστε αυτήν την πρώτη σπίθα. Αυτή που κρατά ζωντανό το παιδί μέσα σας και σας δείχνει το δρόμο ακόμη. Γιατί, ως γνωστόν, τα παιδιά είναι ακούραστα.
Ένα δεύτερο συστατικό είναι η επιλεκτική ακοή. Κλείστε τα αυτιά σας. Όχι σε εσάς. Στους άλλους. Σε αυτούς που θα σας πουν να κάνετε κάτι ‘χρήσιμο’, να μην κάνετε ‘τρέλλες’, να μην νομίζετε ότι είστε στην πρώτη νιότη ακόμη και καλύτερα να κάνετε ένα τσεκ-απ πριν πάτε εκδρομή στον Όλυμπο. Κρατήστε ερμητικά κλειστά τα αυτιά σας σε οτιδήποτε σας κάνει να μαραζώνετε, να σκέφτεστε και να ξανασκέφτεστε όλες τις πιθανές συνέπειες μιας ενέργειας που πράγματι έχετε ανάγκη. Σε αυτούς που δε θα σας πουν όμως τις συνέπειες του να ΜΗΝ κάνετε αυτό που λαχταράτε. Σε όλους όσους σας ρωτούν ‘γιατί, θες να το κάνεις τώρα αυτό;’. Δε χωράνε ‘γιατί’ σε όσα μας αρέσουν. Μας αρέσουν επειδή μας αρέσουν. Το παγωτό φυστίκι μου αρέσει, επειδή μου αρέσει. Τα ισπανικά μου αρέσουν, γιατί μου αρέσουν. Το πλέξιμο μου αρέσει, γιατί μου αρέσει. Το να σπουδάσω κάτι καινούριο μου αρέσει, γιατί μου αρέσει. Δεν ωφελεί να απαντάμε στο γιατί μας αρέσει κάτι, αλλά στο γιατί δεν κάνουμε κάτι γι’ αυτό που μας αρέσει και τι θα μπορούσαμε να κάνουμε.
Ένα ακόμη συστατικό της γενναίας προσπάθειάς μας να αρχίσουμε τη δημιουργική μας διαδρομή προς ένα ‘θέλω μας’ είναι η έρευνα. Αυτό που έλεγαν οι παλιοί ‘ρωτώντας πας στην πόλη’. Μάθε γι’ αυτό που αναζητάς. Ρώτα, ψάξε, διάβασε, δικτυώσου, δοκίμασε να πας από κοντά αν γίνεται, αφουγκράσου, δώσε λίγο χρόνο στο να βρεις το καλύτερο δυνατό μέρος, τον καλύτερο δυνατό τρόπο, τον καλύτερο δυνατό δάσκαλο, τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για αυτό που ΕΣΥ χρειάζεσαι. Φρόντισε και περιποιήσου την προσπάθειά σου. Βρες αυτό που σου πηγαίνει, όσο γίνεται. Και αυτό θα το καταλάβεις μόνο εσύ. Εσύ ξέρεις τι σου πηγαίνει. Δοκίμασε. Δεν υπάρχουν αυθεντίες και θέσφατα. Μόνο αυτό που για εσένα δουλεύει και έχει νόημα. Μην εγκλωβίζεσαι. Δοκίμασε. Δώσε στον εαυτό σου το δικαίωμα να δοκιμάσει, να αναζητήσει, να πειραματιστεί, να ψάξει, να ερευνήσει, να γνωρίσει, να παίξει ανάμεσα σε επιλογές.
Ακόμη ένα συστατικό είναι το άνοιγμα στην εμπειρία. Σε αυτή τι διαδρομή εξερεύνησης και γνωριμίας με εσένα και το εκάστοτε μικρό ή μεγάλο όνειρό σου, ανοίξου. Βγες από τα στερεότυπά σου για εσένα και για τον κόσμο γύρω σου. Δημιούργησε δηλαδή μια εμπειρία και όχι απλά ένα συμβάν, μια υποχρέωση, ένα πρόγραμμα. Χρειάζεσαι κάτι πολύ παραπάνω, για να εμπνευστείς. Άφησε ελεύθερο τον εαυτό σου να σε εκπλήξει. Μην το βομβαρδίζεις με ‘ταμπέλες’ που σου φόρεσαν και κράτησες από πολύ νωρίς κακοί δάσκαλοι, επιθετικοί γονείς, επικριτική κοινωνία. Δεν είσαι ο τεμπέλης, ο επιπόλαιος, ο βαρετός, ο σκράπας. Προσπάθησε να νιώσεις τι σημαίνει ‘μαθαίνω’. Μαθαίνω μέσα από εμένα και για εμένα τι είναι αυτό που κάνω. Τι είναι για εμένα να μαθαίνω ντραμς, τι νόημα έχει, τι αποκλειστικά δικό μου πραγματώνω και βιώνω μέσα από αυτό; Πώς νιώθω όταν το κάνω; Συνδέσου με αυτό που κάνεις. Είναι μια σχέση και αυτή. Ζήσε την με πάθος. Αναρωτήσου: τι είναι για μένα να προπονούμαι για τον επόμενο γύρο της Αθήνας; Να διαβάζω ιστορία; Να μαθαίνω νοηματική; Βρες το δικό σου προσωπικό νόημα πίσω από κάτι που μπορεί να κάνουν πολλοί άλλοι. Σίγουρα κανείς δεν το ζει και δεν το φαντάζεται όπως εσύ. Δημιούργησε την εμπειρία και ανοίξου σε όλη την υπέροχη γνώση που σου προσφέρει. Δεν πας να μάθεις μόνο ντραμς και σάμπα. Πας να μάθεις εσένα.
Τέλος, αφότου πια έχεις αρχίσεις να διαμορφώνεις τη διαδρομή σου και να βιώνεις την αρχή και τη συνέχεια της σχέσης με το νέο σου ξεκίνημα, με το όνειρό σου, θρέψε το. Φρόντισέ το σαν ένα μικρό κουτάβι, σαν ένα καινούριο γλαστράκι, σαν καινούριο ή παλιό εραστή. Μάθε το. Μάθε με τι ανθίζει και με τι μαραζώνει. Με τι χορταίνει και με τι πεινά. Διάβασε για αυτό. Μίλα με άλλους, γνώρισε ομοϊδεάτες. Κάνε τις ομαδούλες σου και τις παρεούλες σου. Αυτές θα σε κρατήσουν όταν θα έχεις ίσως μπει σε αμφιβολίες, όταν η ρουτίνα θα σε καταρρακώνει και οι υποχρεώσεις θα σου επιτίθενται. Θρέψε αυτό αλλά εσύ μην χορταίνεις ποτέ. Μείνει πάντα λίγο πεινασμένος για αυτό που θες.
Αυτά τα 5 στοιχεία είναι πολλές φορές αρκετά για να μπει το νερό στο αυλάκι. Και αν γίνει αυτό, δεν έχει εύκολα επιστροφή. Το νερό είσαι πια εσύ. Το όνειρό σου γίνεται εμπειρία, είναι μέσα σου, δεν μπορεί κανείς και τίποτα να στην πάρει. Γίνεσαι εσύ ο δρόμος σου. Και η πηγή είναι πάντα εκεί. Δεν μπορεί να στερέψει. Δεν μπορεί κανείς να στην πάρει. Γιατί η πηγή είσαι εσύ.
Δέσποινα Α. Σαμιωτάκη B.Sc., M.Sc. – Προσωποκεντρική σύμβουλος ψυχικής υγείας, Εκπαιδεύτρια ενηλίκων.